Epidemia koronawirusa praktycznie zamroziła polski rynek kapitałowy, powodując ryzyko braku wykupu obligacji przez emitentów, skutkujące stratami zainwestowanych pieniędzy zarówno przez inwestorów indywidualnych, jak i – w przypadku funduszy inwestycyjnych – przez posiadaczy jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych. Sektor apeluje do Rządu o podjęcie – wzorem innych krajów – pilnej interwencji na tym rynku. Brak skoordynowanej pomocy, skierowanej równocześnie do inwestorów oraz emitentów, którzy w innych realiach rynkowych przeprowadzili emisje obligacji, może skutkować załamaniem rynku finansowego. Jego konsekwencją będzie m.in. całkowite zamknięcie dostępu do tego źródła finansowania dla przedsiębiorstw z sektora MSP.Globalna pandemia choroby COVID 19 już negatywnie wpływa na możliwość realizowania przez przedsiębiorstwa swoich zobowiązań zewnętrznych, w tym zobowiązań obligacyjnych. Spółki nie mogą bowiem liczyć na stabilne przychody z operacji – wynik netto już spada lub spadnie niebawem, a utrzymanie trendu spadkowego spodziewane jest w perspektywie jeszcze wielu miesięcy po zakończeniu stanu zagrożenia epidemiologicznego.

Wobec trendu rynkowego spółki nie mogą liczyć też na zrolowanie zadłużenia (zamianę starego długu na nowy), gdyż brakuje obecnie inwestorów (czy to indywidualnych czy finansowych), którzy w dobie kryzysu (wobec czynnika niepewności gospodarczej) zdecydowaliby się na powierzenie spółkom kapitału celem obsłużenia starego długu. Ponadto przedsiębiorcy nie dysponują narzędziami, umożliwiającymi im poprawę swojej sytuacji bez zaangażowania aparatu państwowego.

– W konsekwencji, w ciągu najbliższych kilku miesięcy wielu emitentów obligacji korporacyjnych nie będzie miało możliwości pozyskania nowych środków na spłatę istniejących zobowiązań, w szczególności w sytuacji masowego wycofywania środków z funduszy inwestycyjnych i braku płynności na rynku wtórnym obligacji. Stan taki zagrozi emitentom, będącym najczęściej zdrowymi podmiotami gospodarczymi, niewypłacalnością na skutek przejściowej, złej koniunktury rynkowej, wynikającej z nieprzewidywalnych okoliczności o globalnym charakterze. Brak skoordynowanych działań może doprowadzić do zapaści na rynku kapitałowym w sektorze MSP, który może być nieodwracalny – informuje Dyrektor Departamentu Obligacji w Domu Maklerskim NAVIGATOR S.A.

W związku z dużym zagrożeniem dalszego funkcjonowania dłużnej części polskiego rynku, konieczne jest podjęcie interwencji na rynku, która umożliwiłaby następujące działania:

  • umożliwienie dostępu do operacji otwartego rynku NBP bezpośrednio dla funduszy inwestycyjnych lub wyznaczenie BGK jako podmiotu obsługującego TFI w celu zapewnienia funduszom inwestycyjnym nieprzerwanego dostępu do płynności na rynku repo/sell buy back, a także rozważenie wyłączenia tego rodzaju transakcji z podatku bankowego;
  • rozpoczęcie skupu obligacji korporacyjnych na rynku wtórnym przez NBP, PFR, BGK lub inną instytucję rządową albo powołaną do tego spółkę (SPV), celem udzielenia inwestorom, w tym przede wszystkim funduszom inwestycyjnym wsparcia płynnościowego koniecznego do realizacji zgłoszonych przez uczestników umorzeń oraz umożliwienia obligatariuszom rozproszonym odzyskania zainwestowanego kapitału. Zasady skupu obligacji korporacyjnych mogłyby być wzorowane na rozwiązaniach przyjętych przez Federalny Bank Rezerw lub Europejski Bank CentralnyW przypadku obligacji nabytych w ramach skupu interwencyjnego przez NBP, PFR, BGK lub inną instytucję rządową albo powołaną do tego spółkę (SPV) koniecznym jest równoległe wprowadzenie regulacji prawnych umożliwiających rolowanie lub odroczenie terminu wykupu obligacji do czasu ustabilizowania pozycji płynnościowej emitenta. Przy projektowaniu zapisów o odkupie obligacji nie należy przy tym zapominać o emitentach obligacji, skierowanych do rozproszonego obligatariusza;
  • podjęcia kroków niezbędnych do dostarczenia finansowania przedsiębiorstwom w formie specjalnych linii kredytowych udzielanych np. przez BGK umożliwiających spłatę obligacji zapadających w bieżącym oraz 2021 roku i dostosowanie terminów spłaty takich linii kredytowych w terminach możliwych do obsłużenia przez spółki biorąc pod uwagę panującą obecnie sytuację, jej wpływ na działalność poszczególnych podmiotów jak i różne terminy zapadalności obligacji. Tu wskazany jest dłuższy horyzont czasowy niż okres pandemii (kolejne 1–2 lata), z uwagi na długofalowe skutki istotnego spowolnienia gospodarki, czy wręcz zaprzestania działalności pewnych sfer życia gospodarczego, których skali nie da się dziś oszacować;
  • rolowanie lub zmianę warunków emisji obligacji skupionych przez instytucje rządowe w ramach dostarczania płynności inwestorom na warunkach umożliwiających ich spłatę emitentom w szczególności z sektora MSP. Przedmiotem tego wsparcia byłyby obligacje zapadające w bieżącym oraz 2021 roku, a nowy termin wykupu zostałby wyznaczony na nie mniej niż 1 lub 2 lata od pierwotnej wymagalności długu;
  • możliwość realizowania, na zasadach analogicznych do repo, transakcji opierających się nie tylko na papierach wartościowych, ale również np. na portfelach wierzytelności i innych aktywach.

 Co więcej, wszystkie powyższe działania powinny być wykonywane równocześnie i w skoordynowany sposób. Samo dostarczenie płynności funduszom inwestycyjnym oraz skup interwencyjny obligacji od obligatariuszy rozproszonych nie rozwiąże bowiem problemów emitentów obligacji korporacyjnych, którzy w dalszym ciągu będą musieli wykupić obligacje w pierwotnych terminach wynikających z warunków emisji obligacji. Rozwiązania pomocowe muszą równolegle zapewnić płynność wszystkim emitentom bez różnicowania źródła pozyskanych środków (inwestorzy instytucjonalni/indywidualni), aby terminowo dokonali wykupu obligacji, zapobiegając przy tym materializacji ryzyka braku obsługi zadłużenia finansowego, jakie posiadają z innych źródeł.

 – Rozwiązania takie byłyby wsparciem dla utrzymania ciągłości działania emitentów oraz pozwoliłyby na dalsze funkcjonowanie dłużnej części rynku kapitałowego, co jest niezwykle ważne dla długoterminowego finansowania przedsiębiorstw w Polsce, a także prawdopodobieństwa ochrony ich przed zbliżającą się niewypłacalnością. Jego brak spowoduje nieodwracalne perturbacje z perspektywy całej gospodarki – dodaje Michał Miśkowiec, Wiceprezes Zarządu FORUM TFI S.A.. – Spółki, które zostaną wsparte działaniami pomocowymi pozwolą zaś szybciej wrócić polskiej gospodarce do stanu sprzed kryzysu, w tym poprzez zapewnienie miejsc pracy, utrzymanie płynności finansowej nie tylko przedsiębiorców, ale również gospodarstw domowych, a przez to dając perspektywy na rozwój w długim okresie.

Zapraszamy do lektury Raportu – link

Kontakt dla mediów: Regina Stawnicka, PR Manager | kom. +48 510 003 197 | email: rstawnicka@zpf.plZwiązek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce (wcześniejsza nazwa: Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce – Związek Pracodawców) powstał 27 października 1999 roku i skupia ponad sto kluczowych przedsiębiorstw z rynku finansowego w Polsce, w tym banki, firmy zarządzające wierzytelnościami, pośredników finansowych, przedsiębiorstwa pożyczkowe, zarządzające informacją gospodarczą i sprzedające produkty odwróconej hipoteki w modelu sprzedażowym, platformy crowdfundingowe oraz przedsiębiorstwa z branży ubezpieczeniowej. ZPF to Członek Rady Rozwoju Rynku Finansowego, powołanej do życia przez Ministra Finansów RP oraz Członek prestiżowej europejskiej organizacji samorządowej europejskiego przemysłu finansowego EUROFINAS (European Federation of Finance House Associations), zrzeszającej siedemnaście krajowych organizacji, reprezentujących ponad 1200 instytucji finansowych. ZPF ma w swoim dorobku badawczym kilkadziesiąt raportów, koncentrując się merytorycznie na obszarze kredytu.

FORUM Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. jest niezależnym towarzystwem funduszy inwestycyjnych, specjalizującym się w poszukiwaniu i kreowaniu indywidualnych rozwiązań dla zróżnicowanych projektów inwestycyjnych. W swojej kategorii jest jednym z największych oraz najdłużej funkcjonujących na rynku podmiotów. Największe doświadczenie FORUM TFI posiada w tworzeniu i zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi zamkniętymi, będąc jednocześnie jednym z pionierów w zakresie innowacyjnych strategii inwestycyjnych w obszarze wierzytelności i nieruchomości. Korzystając z doświadczeń zdobytych w toku zarządzania ponad 120 funduszami zamkniętymi, oferuje kompleksową obsługę w zakresie innowacyjnych i efektywnych produktów finansowych.

Dom Maklerski NAVIGATOR S.A. – to zespół specjalistów rynku kapitałowego, skupiający się na pozyskiwaniu kapitału dla średnich I dużych firm oraz kompleksowej obsłudze emisji akcji oraz obligacji korporacyjnych. Dom Maklerski Navigator pozyskuje klientom kapitał poprzez emisje akcji i obligacji na rynku prywatnym i publicznym (GPW, NewConnect, Catalyst) – tylko w ostatnich 5 latach zrealizował ponad 70 ofert akcji i obligacji.  Dom Maklerski Navigator należy do Grupy Navigator Capital, która świadczy kompleksowe usługi w obszarze bankowości inwestycyjnej oraz doradztwa biznesowego, wspierając średnie i duże firmy w budowaniu ich wartości na rynku polskim i zagranicznym. Poza usługami maklerskimi, realizowanymi przez Dom Maklerski Navigator, spółki z Grupy Navigator Capital realizują transakcje sprzedaży i przejęć przedsiębiorstw, doradzają w zakresie corporate finance oraz świadczą usługi business consultingu, skoncentrowane na formułowaniu i wdrażaniu strategii oraz optymalizacji procesów operacyjnych.